Forum Eerste Wereldoorlog

[~Bismarck~]

De kruiser SMS Königsberg


De Königsberg

Op 6 juni 1914 kwam deze Duitse kruiser aan in Dar Es Salaam, Duits oost Afrika. Toen de oorlog uitbrak wist de kapitein, Max Looff, dat de Britten een maritieme overmacht hadden in dit gebied. ( de kruiser HMS Astrea, HMS Hyacinth en HMS Pegasus onder bevel van schout-bij-nacht King-Hall ). De Königsberg voer eerst naar het Noorden, om met hulp van Duitse kolenschepen kolen te laden. Ze voer richting Jemen, en misleidde de Britten door eerst Noord- en toen zuidwaarts, richting Madagaskar te varen. Op 6 augustust wist de Königsberg in de Golf van Aden het Britse stoomschip City of Winchester te ‘veroveren’. De HMS Astrea beschoot daarna het radiostation van Dar Es Salaam.

De Königsberg had echter weinig kolenvoorraden meer, en moest ze krijgen van een ander Duits schip, het kolenschip Somali. Nadat ze voor de kust van Madagaskar kolen had geladen werd besloten dat ze terug naar Oost Afrika gingen varen, naar de Rufiji delta op, tegenover het eiland ‘Mafia’. Hier waren ze veilig voor Britse oorlogsschepen. Op 19 september werd bekend dat de HMS Pegasus reparaties zou ondergaan bij Zanzibar. De Königsberg voer richting Zanzibar en ging het gevecht aan met de HMS Pegasus. De langzame en slecht bewapende Pegasus had weinig kans tegen de Königsberg . Het schip vloog in brand, en zonk na 45 minuten. Er vielen 38 doden en 55 gewonden.


De zinkende Pegasus

De Königsberg wilde toen terug naar Duitsland varen, maar problemen met de motor dwongen haar terug te keren naar de relatief veilige Rufiji rivier waar ze ook het schip in alle rust konden repareren. Om de delta te beschermen beveiligden de Duitsers de kust met uitkijkposten en artilleriestellingen.


De Königsberg op de Rufiji, temidden van mangroven

De Britten zaten ook niet stil en stuurden de moderne kruisers HMS Dartmouth, HMS Chatham en de HMS Weymouth naar Oost Afrika om de Konigsberg op te sporen. Ze zochten de hele kust af. De HMS Chatham dropte troepen bij de Delta en ze kwamen op 30 oktober te weten dat de Konigsberg en de Somali stroomopwaarts de rivier lagen. De volgende dag, op 1 november beschoot de Chatham de Somali, die in brand vloog en niet meer kon varen. De Konigsberg maakte zich uit de voeten en voer verder de rivier op. De Britten besloten op 10 de rivier te blokkeren door het kolenschip Newbridge dwars in de monding tot zinken te brengen, en ondertussen de Duitse kustartillerie te beschieten.

Om de Königsberg te localiseren hadden de Britten de beschikking over een Curtis vliegboot, maar die werd neergeschoten op 19 november. De Königsberg was nog verder stroomopwaarts gevaren, en de Britten bleven haar met vliegboten aanvallen, maar ze werden afgeslagen en neergeschoten. Engelse dreadnoughts bleken niet goed op de smalle en vrij ondiepe rivier te kunnen varen en de Britten bedachten dat ze beter wendbare kanonneerboten konden gebruiken, aangezien die beter op de smalle rivier konden varen. Twee Britse monitors, de Severn en de Mersey werden naar de Rufiji delta gestuurd. Ze kwamen echter pas in 1915 aan. Na een lange tijd voorbereiding vielen de Severn en de Mersey op 6 juli 1915 de Königsberg aan, en enkele vliegboten stegen op om te functioneren als artilleriespotters. Na een lang gevecht trokken de monitors die erg onnauwkeurig schoten zich terug. Er waren vele honderden patronen afgeschoten, maar slechts 12 ervan raakten doel. Desondanks was de Königsberg flink beschadigd ; een kanon was vernield.


De Severn

Op 11 juli vielen de Britten voor de tweede keer aan. De Britten gingen nu effectiever te werk, door meer stroomopwaarts te gaan. Het al beschadigde schip werd nu beter beschoten. Om 13.15 uur brak er brand uit, en om 13.40 kan het schip zich niet meer verweren. De zwaar verwonde kapitein Looff geeft het bevel om het schip te verlaten, en af te breken.Omdat de rivier ondiep is, zinkt het schip slechts tot het dek. Om 16.00 uur gaan de Britten weg, en de overgebleven bemanning haalt alle wapens en ander bruikbaar oorlogsmaterieel eruit. Met hulp van de inheemse bevolking nemen ze alle spullen mee naar Dar Es Salaam. De kruiser heeft in de strijd 19 bemanningsleden verloren. Het wrak werd uiteindelijk in 1963 geborgen.

Bronnen:
http://www.battlefield1918.de/history/320/
http://www.kaiserliche-marine.de

[Mario]

Mooi stuk.

[Pegoud]

Ja, mooi verhaal inderdaad, Bismarck. Ik lees graag stukken over de strijd buiten de bekende tonelen. Volgens mij zijn er nog ergens foto's van de Konigsberg in de jaren '70 voordat ze in de modder was weggezakt. Ik zal eens even speuren.

Gr P
_________________
Wie achter de kudde aanloopt, sjouwt altijd door de stront.