Forum Eerste Wereldoorlog

[Eddy Geurtsen]

In Duitsland stond het leger sinds mensenheugenis in aanzien. Jongens werden al in hun jongste jaren grootgebracht met het idee dat ze ooit als soldaat hun vaderland zouden dienen.
Er zijn talloze “Bilderbücher” (prentenboeken) waarin kinderen soldaatje spelen of waarin ze spelenderwijs kennis maken de verschillende facetten van het leger.
Zodra de Eerste Wereldoorlog was uitgebroken, verschenen al snel de eerste “Kriegsbilderbücher” (oorlogsprentenboeken). Er zijn prentenboeken voor de jeugd, vaak met een hoog propaganda-gehalte, maar ook prentenboeken voor volwassenen. Die laatste categorie is vaak wat minder propagandistisch, maar eerder humoristisch.
“Weil noch das Lämpchen glüht” is een vrolijk prentenboek van het “boze lazaret”. Opgedragen aan alle kameraden door twee soldaten in het oorlogsjaar 1917.

De begeleidende teksten zijn voor de ongeoefende lezer soms moeilijk te lezen, voor degene die moeite heeft met Duits zal het helemaal moeilijk zijn. Hoewel sommige teksten moeilijk zijn te vertalen, zal ik mijn proberen om een vertaling te maken, als dat niet mogelijk is, zal ik proberen een uitleg te geven.







Ten geleide
Ze zingen van oorlog en strijd,
dat de hele wereld op kop wordt gezet,
Van moed en dapperheid,
de door de strijd getekende helden.
Hoe trots de banieren zijn ontrolt,
het geluid van het oorlogsvuur “grolt”,
op de bloed doordrenkte velden.




Hoe anders dan dit kleine boek,
het weet van andere tijden,
waar, als de oorlog wonden sloeg,
jullie toevlucht hebt gevonden.
Het weet, ook al is er geen donder te horen,
te roemen, als het maar praten wil,
van menige stille helden.

Wij weten in de slag te gaan
en met de dood te grappen,
Omdat nog het lampje van ’t leven brandt,
daarom willen wij niet klagen.




De opname (De “Herr Feldwebel” meent het niet zo erg als hij zich voordoet)

Stapt de krijger het kantoortje in,
laat hij zijn ziekenkaartje zien.
Wordt onderzocht op hart en nieren,
dan pas openen zich de deuren.
en al heeft hij last van hand en been,
zonder discipline kan geen een.




Het artsen-college (ziet er gevaarlijker uit, als het werkelijk is.)

Is de geneeskunde ook erg belangrijk,
moet je toch nog wel een keertje slikken.
Ach, hoe graag had men ingenomen,
maar kan ‘t, zoals ’t plaatje laat zien, nog erger komen?




Onderzoeking (Laat je tong eens zien, beste vriend)

Vaak en steeds moet zich de wakkere man ontkleden,
moet menig hoognodig pijnlijk examen leiden.
Is dan, zoals bij de Landstorm, verdwenen de jeugd,
dan nadert op de achtergrond de deugd.




De beklopping (is erg belangrijk en wordt daarom eindeloos herhaald)

Niet alleen bij ’t zware brommen,
maar ook bij andere nummers,
is ‘t ’n granaat, of een persoon,
belangrijk is de “perkussion”!




Een moeilijk geval (wordt ook door aanhoudend bekloppen opgelost)

Hier ziet men de lieve Pfade,
vaak verdraaid, zelden “gerade” (recht)
Waar de ouderdom zakelijk blijft,
de jeugd zich dan de tijd verdrijft.




De droom van de lazaret-patienten (het had zo mooi kunnen zijn….)

Alom van verpleegsters omringd,
kostelijk parelt het schuim op het bier.
Wonderlijk, zulk krijgersleven,
jammer genoeg is het maar een droom.




Morgendienst op het binnenstation (een veel begeerde man)

Fier, als een geoliede bliksemflits,
steeds daar waar de nood is aan de man,
is de ziekenoppasser Frits,
zie hier zijn dagelijks werk aan.




De niet geliefde zuster (Toen ze het Ludwigs-kruis ontving, kwam ze niet terug, ze had haar doel bereikt)
Het “König Ludwig Kreuz” is door koning Lodewijk van Beieren ingesteld als een onderscheiding voor burgers die zich aan het thuisfront hebben onderscheiden.

Deze tekst is niet te vertalen, maar let op de details in de tekening, het kruis aan de wand, de pot onder het bed en de blote voeten die onder deken uitkomen.




De geliefde zuster (is jammer genoeg al getrouwd)

Maar als een straaltje zonneschijn,
daar wordt het krijgerspad verlicht,
alleen maar vreugde, lief en zon,
als zuster Gustel verschijnt.




Mijnheer de luitenant (met een zielig armschot_

Deze tekst is moeilijk te vertalen.




Hoera, een Hindenburg-overwinning! (om de feestvreugde te verhogen deelt zuster Gustel bloemen uit)

Tweemaal honderdduizend Russen,
Vadertje, dat was een streek!
Ja, zo pijnigt het Duitse ijzer.
Die Hindenburg, die klopt jullie week!




Het geschenk van “Frau Kommerzienrat” (sigaar van het merk “handgranaat”: aansteken en weggooien).

Rijk bestrooid met liefdesgaven,
is het krijgers lijdenspad.
Ook al komt het dan van milde handen,
je soms ook liever niets gekregen had.




Het huisconcert (muziek wordt lang niet altijd op prijs gesteld)

Oh, muziek, jij Godgeborene,
je reinste goud in meesterhand,
instrument voor uitverkorene,
ach, hoe wordt je toch graag uitgeband.




De lintworm (volwassen, zeldzaam mooi exemplaar, wordt in spiritus gelegd, een prachtstuk voor de verzameling)

Lang genoeg had hij ’t verdragen,
nu heeft hij rust, de arme man.
ja, ja, een eind gekomen aan ’t klagen,
verbazend wat een mens verdragen kan.




Idylle van het chirurgische station (een Dum-dum kogel in het achterwerk, maar verder niet gevaarlijk)

Een dum-dum-kogel in het achterwerk,
die nog in die buurt is blijven steken,
nou, de dokter doet goed werk,
kijk, hoe hij z’n armen uit gaat steken.




Zondag-namiddag-vertier (slechte mensen zingen niet)

Moeilijk te vertalen, maar “die Mass” (glas bier) smaakt goed!




Gewonden – appel (de manschappen oefenen salueren)

Zodat de werking van uiterlijke wonden,
niet de innerlijke ziel verduisteren doet,
wordt in belangrijke stonden,
geoefend in de stramme strijdersgroet.




Het afscheid

Afscheidsverdriet tekent het uur,
het grote huis laat ons weer gaan,
met spijt, ondanks de geheelde kwetsuur,
zou het naar het oosten, of het westen gaan?

[Mirjam]

Leuk Eddy, bedankt voor het delen!
_________________
Beware of half truths--yours may be the wrong half
Don't lose your temper--no one else wants it
the reverend Tubby Clayton

http://hvhwo2.wordpress.com/

[MaxHansen]

Heel leuk om te zien. Nog nooit tegengekomen.
Bedankt om te delen.

Max
_________________
Perseverantia Omnia Vincit
(Volharding overwint alles)

[egbert]

Danke für das scannen. Es war ein Vergnügen
_________________
In Gedenken an Grossvater OffzStellv. Gottfried S., IR 49, 4.Kompanie, gefallen 1.5.1918 bei Merville/Bois de Nieppe: "Lest was am Wald n/westlich Merville vorgeht - dort bin ich..."